Nederland telt ruim twee miljoen mensen met wortels in de voormalige kolonie Nederlands-Indië. Van hen repatrieerden na de Tweede Wereldoorlog ruim 300.000 mensen noodgedwongen naar Nederland. Zij kwamen uit een gebied dat niet langer hun thuis mocht zijn, naar een land dat hun afkomst nauwelijks erkende. Voor velen – Indo-Europeanen, Molukkers en Peranakan-Chinezen – begon hier een onzekere zoektocht naar identiteit, acceptatie en een gevoel van thuis.

Wie zijn de Indo’s, Peranakan-Chinezen en Molukkers?

Het woord Indo is een afkorting van Indo-Europeaan: mensen met Europese en Indonesische voorouders, vaak met een Europese opvoeding. Een Indo is geen Indonesiër, maar iemand met gemengde afkomst en cultuur – een Euraziaat. Toch worden Indo’s in Nederland vaak verkeerd begrepen of zelfs verward met Indiërs uit India, wat historisch en cultureel volkomen onjuist is.

De Peranakan-Chinezen stammen af van de eerste Chinese immigranten naar de Indische archipel. Zij assimileerden met de lokale bevolking, spraken Maleis en Nederlands, en verloren het gebruik van de Chinese taal. Velen ontvluchtten Indonesië na de onafhankelijkheid, met name vanwege de anti-Chinese rellen, en vonden een nieuw thuis in Nederland.

Molukkers vormen een Melanesisch-Austronesische bevolkingsgroep, afkomstig van de Molukken, een eilandengroep die sinds 1950 onderdeel is van Indonesië. Veel Zuid-Molukkers dienden als soldaten in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Na de onafhankelijkheid werden zij met hun gezinnen gedwongen naar Nederland overgebracht: zo’n 12.500 mensen in totaal. Velen leefden jarenlang in aparte wijken en kampen.

Immaterieel erfgoed: meer dan herinnering

Anak Indië toont niet alleen migratie en ontheemding, maar legt ook de nadruk op wat deze gemeenschappen meebrachten: rijk immaterieel erfgoed. Van de Indische rijsttafel, de dans potjoh potjoh en sport zoals pencak silat en badminton, tot de taal Petjoh waarin Maleise, Portugese, Javaanse en Nederlandse woorden door elkaar vloeien.

Veel Nederlandse woorden als pienter, senang en pisang komen oorspronkelijk uit het Maleis. Zelfs culturele evenementen als de Nijmeegse Vierdaagse hebben koloniale wortels, ooit begonnen als mars voor KNIL-troepen. De invloed van deze vergeten geschiedenis zit overal verweven in onze samenleving – zichtbaar en onzichtbaar.

Met humor, beeldtaal en poëzie maakt de film voelbaar hoe het is om te leven tussen werelden. Anak Indië brengt vergeten verhalen uit de schaduw, en maakt de historische impact van migratie, ontheemding en culturele vermenging invoelbaar.